Giải pháp khoa học công nghệ trong hoạt động sản xuất lúa gạo

Mặc dù là quốc gia có truyền thống nông nghiệp lâu đời và có trữ lượng gạo xuất khẩu lớn của Thế giới nhưng trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, ngành sản xuất lúa gạo Việt Nam phải đối mặt với hai thách thức lớn là biến đổi khí hậu và hiệu quả sản xuất lúa gạo thấp. Trước những thách thức lớn đó, việc ứng dụng các thành tựu khoa học và công nghệ vào quá trình sản xuất lúa gạo đã được Nhà nước, các doanh nghiệp và người dân quan tâm và chú trọng.

Tại Việt Nam, nông nghiệp trồng lúa đã trở thành vấn đề an ninh của đất nước, đồng thời là cơ sở sống còn cho nền kinh tế nước nhà. Tuy nhiên, trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay, ngành sản xuất lúa gạo Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức như thị trường nhập khẩu gạo truyền thống không ổn định, xu hướng cạnh trạnh với các nước xuất khẩu gạo khác, yêu cầu về chất lượng và quy trình sản xuất gạo ngày càng cao,…trong đó hai thách thức lớn nhất phải kể đến là biến đổi khí hậu và hiệu quả sản xuất lúa gạo thấp.

Trước những thách thức lớn đó, việc ứng dụng các thành tựu khoa học và công nghệ vào quá trình sản xuất lúa gạo có thể coi là xu hướng tất yếu. Thế kỷ 21 đã chứng kiến nhiều thành công lớn của việc ứng dụng khoa học công nghệ vào nông nghiệp nói chung và ngành sản xuất lúa gạo nói riêng ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ như Israel, Mỹ, Hà Lan, Đức, Nhật Bản, Đài Loan, Trung Quốc,… Qua đó, có thể thấy, khoa học công nghệ thực sự là giải pháp then chốt giúp tối ưu hóa quá trình sản xuất, từ đó tạo ra sản phẩm chất lượng với năng suất cao ngay cả trong những điều kiện bất lợi.

Nhận thấy được tầm quan trọng của khoa học công nghệ trong việc phát triển nền nông nghiệp lúa nước của quốc gia, Đảng và Nhà nước đã chỉ đạo Bộ Khoa học và Công nghệ kết hợp với các Bộ – ngành khác thực hiện các Chương trình Khoa học và Công nghệ quốc gia nhằm hỗ trợ, thúc đẩy đổi mới khoa học công nghệ trong quy trình sản xuất lúa gạo, từ đó góp phần giảm thiểu tối đa tác động từ những thách thức bên ngoài. Trọng tâm của các chương trình này hiện nay chủ yếu hướng đến giảm thiểu tối đa tác động của biến đổi khí hậu tới các hoạt động sản xuất lúa gạo.

Một số dự án trong Chương trình Đổi mới công nghệ quốc gia tập trung hỗ trợ nghiên cứu hướng đến việc lai tạo các giống lúa mới có khả năng chống chịu những bất lợi từ ngoại cảnh. Cũng như các dự án nghiên cứu và ứng dụng công nghệ vào quá trình chế biến, thủy lợi…Không chỉ những tập đoàn lớn và các viện nghiên cứu tích cực ứng dụng công nghệ vào quy trình sản xuất, các doanh nghiệp nhỏ và vừa và thậm chí người dân tại các địa phương thời gian qua cũng chủ động đổi mới mô hình kinh doanh và sản xuất.