Những sự kiện khoa học thế giới nổi bật năm 2017

Tàu vũ trụ Cassini kết thúc sứ mệnh 13 năm; việc phát hiện sóng hấp dẫn từ vụ va chạm thảm khốc của 2 ngôi sao chết là 2 trong số các sự kiện khoa học nổi bật năm 2017 được hãng tin BBC bình chọn.

Sự va chạm giữa 2 vì sao “chết”

Sự va chạm giữa 2 vì sao "chết"

Năm 2017, các nhà khoa học dò ra sóng hấp dẫn của Einstein từ một nguồn mới, đó là sự va chạm của 2 ngôi sao chết, hay còn gọi là sao neutron. Phát hiện đầu tiên về sóng này được công bố năm 2016, khi nhóm nghiên cứu thuộc dự án LIGO mô tả sự giãn nở của không gian thông qua sự hợp nhất của 2 lỗ đen cách xa nhau. 
Đây là xuất phát điểm cho một ngành mới của thiên văn học, sử dụng sóng hấp dẫn để thu thập dữ liệu về các hiện tượng vũ trụ.

Sứ mệnh cuối của tàu vũ trụ Cassini

Tàu vũ trụ Cassini

Tàu vũ trụ Cassini bắt đầu thực hiện chuyến thám hiểm sao Thổ vào năm 2004. Trong 13 năm hoạt động, Cassini đã làm thay đổi hiểu biết của chúng ta về Mặt trăng. 

Tuy nhiên khi các thùng nhiên liệu dần cạn, NASA buộc phải ngừng sứ mệnh của con tàu này. Ngày 15/9, Cassini lao vào bầu khí quyển, bốc cháy dưới áp suất và nhiệt độ cao của khí quyển sao Thổ, vỡ ra thành hàng triệu mảnh.

Phát hiện thêm nhiều "Trái đất"

Hệ thống 7 hành tinh có cùng kích cỡ với Trái đất

Trong số 3.500 hành tinh được ghi nhận tồn tại ngoài hệ Mặt trời, có một số hành tinh khá 'kỳ quặc'. Trước kia, đó là hành tinh mang tên J1407b có vành đai bụi lớn gấp 200 lần so với vành đai quanh sao Thổ.

Còn năm 2017, các nhà thiên văn học phát hiện ra một hệ thống với 7 hành tinh có cùng kích cỡ với Trái đất. Những hành tinh này quay quanh một ngôi sao chủ. Điều thú vị là, 3 trong số các hành tinh có thể có nước trên bề mặt, một dấu hiệu quan trọng của sự sống.

Phát hiện mới về tổ tiên của loài người

Việc tái tạo hộp sọ Homo sapiens dựa trên thông tin từ vô số nguyên bản hóa thạch

Vào tháng 7/2017, các nhà nghiên cứu công bố 5 hóa thạch cổ đại tại Bắc Phi cho thấy loài người - Homo sapiens - xuất hiện sớm hơn ít nhất 100.000 năm so với khái niệm trước đó. 

Những phát hiện này cho thấy rằng loài người chúng ta không tiến hóa trong một "cái nôi" duy nhất ở Đông Phi. Thay vào đó, con người hiện đại có thể đã tiến hóa theo cùng một hướng trên toàn lục địa.

Nhật thực toàn phần xuất hiện ở Mỹ 

Người dân Mỹ chiêm ngưỡng nhật thực toàn phần

Ngày 21/8, nước Mỹ chứng kiến nhật thực toàn phần kể từ khi tuyên bố độc lập năm 1776. 
Trong kỳ nhật thực này, bóng của Mặt trăng đi qua 14 bang, kéo dài từ bờ biển phía đông sang bờ biển phía tây nước Mỹ.

'Khách phương xa'

Tiểu hành tinh mới được phát hiện

Mặc dù các nhà khoa học đã dự đoán suốt nhiều năm qua về khả năng một tiểu hành tinh sẽ ghé thăm Trái đất nhưng tới năm 2017 mới là năm đầu tiên chúng ta phát hiện một vị khách như vậy. 

Hồi tháng 10, một nhóm nhà nghiên cứu đã phát hiện ra vật thể lạ. Họ cũng sớm chắc chắn rằng tốc độ và quỹ đạo của hành tinh này cho thấy nó có nguồn gốc ngoài hệ Mặt trời. Nó được đặt tên là Oumuamua, nghĩa là "sứ giả đầu tiên từ phương xa ".

Hành tinh mới được phát hiện có màu hơi đỏ, giống với các vật thể ở vùng ngoài hệ Mặt trời. Ước tính, hành tinh nhỏ này có chiều dài gấp 10 lần chiều rộng, đặc điểm chưa từng thấy ở các tiểu hành tinh thuộc hệ Mặt trời.

Núi băng trôi khổng lồ

Vệ tinh phát hiện vết nứt lớn trên thềm băng Larsen C

Đây là một trong những tảng băng trôi lớn nhất tách khỏi thềm băng Larsen C của Nam Cực vào tháng 7. Các nhà khoa học đã theo dõi sự phát triển của vết nứt lớn trên thềm băng trong suốt hơn một thập kỷ. Khối băng trôi khổng lồ ước tính bao phủ diện tích khoảng 6.000 km2 - khoảng 1/4 diện tích xứ Wales.

Các tảng băng tách khỏi Nam Cực là hoạt động tự nhiên, tuy nhiên, giới khoa học cho rằng hiện tượng này khiến thềm băng Larsen C hiện có kích cỡ nhỏ nhất kể từ cuối kỷ Băng hà khoảng 11.700 năm trước. 

www.baochinhphu.vn (ntdien)